Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

Γλυστροκουμαριά - Arbutus andrachne



 

Τα είδη του γένους Arbutus μπορούν να εντοπιστούν σε όλη την νότια Μεσόγειο και τη Βόρεια Αμερική . Η γλυστροκουμαριά είναι συγγενές είδος με το  είδος A. unedo (κουμαριά). Συχνά συγχέεται με το υβρίδιο (A. andrachnoides) που προκύπτει απο την ένωσή της με το Α. unedo . Όταν είναι σε θαμνώδη μορφή αναπτύσσεται σε ύψος έως 4 μέτρα, ωστόσο όμως υπό ιδανικές συνθήκες μπορεί να εξελιχθεί σε δένδρο που να ξεπερνάει και τα 12 μέτρα σε ύψος . Ο καφέ φλοιός της σταδιακά ξεκολλά και αφήνει πίσω του έναν τέλειο, λείο φλοιό που ποικίλει σε χρώμα από βαθύ κόκκινο έως έντονο κίτρινο. Τα φύλλα της είναι ελλειπτικά σε σχήμα και το χρώμα τους είναι έντονο γυαλιστερό πράσινο στην πάνω επιφάνεια και απαλό πράσινο από κάτω. Οι κόκκινοι καρποί που παράγει είναι μικρότεροι και πιο σκληροί από αυτών του Arbutus unedo . Τα άνθη που παράγει είναι από λευκά μέχρι και κιτρινοπράσινα και έχουν καμπανοειδές σχήμα .

 

Είναι αειθαλές δένδρο, οπότε κρατάει τα φύλλα του καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Ανθίζει από τον Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο και τα σπέρματά του ωριμάζουν μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου. Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα και αυτογονιμοποιούνται, ενώ επικονιάζεται και με τη βοήθεια μελισσών .

Απαντάται σε χαμηλά ή μέτρια υψώματα  και προτιμά ασβεστόλιθους και πηριγενείς βράχους. Η γλυστροκουμαριά αναπτύσσεται άριστα σε όξινα ή ουδέτερα αμμώδη ή αργιλώδη εδάφη. Το έδαφος πρέπει να είναι καλά αποστραγγισμένο και απαιτεί ελάχιστο έως καθόλου νερό από βροχοπτώσεις κάθε χρόνο. Το δένδρο δεν είναι ανεκτικό στη σκιά γι’αυτό και δεν μπορεί να αναπτυχθεί κάτω από πυκνούς θόλους που σχηματίζουν ψηλότερα δένδρα .

Καρποί της γλυστροκουμαριάς

Απαντάται σε όλη την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων και των νησιών του Αιγαίου . Αναπτύσσεται επίσης και στην ανατολική Μεσόγειο (Τουρκία, Αλβανία, Κριμαϊκός κόλπος, Λίβανο και βόρειο Ιράκ).

Ο χαρακτηριστικός κορμός της γλυστροκουμαριάς τον Οκτώβρη πρίν κοκκινίσει.

Μετάφραση περιγραφης από τη Νατάσα Παλαιογεώργου (2009)


Ο χαρακτηριστικός κορμός της γλυστροκουμαριάς τον Νοέμβριο αφού έχει κοκκινίσει. 

Κουμαριά - Arbutus Officinalis - Arbutus Unedo

Άνθη και φύλα κουμαριάς

Θάμνος αειθαλής υψηλής μελισσοκομικής σημασίας. Ανθίζει τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου και δίνει γύρη και νέκταρ. Την εποχή εκείνη οι μέλισσες ανασυντάσσονται και προετοιμάζονται για ξεχειμώνιασμα, και η γύρη της κουμαριάς βοηθά στην εκτροφή του τελευταίου γόνου. Χρειάζεται προσοχή γιατί αν τα μελίσσια βάλουν μεγάλες ποσότητες νέκταρος της κουμαριάς και αμέσως η θερμοκρασία πέσει λόγω εποχής, τότε υπάρχει πιθανότητα το νέκταρ να μην προλάβει να αποβάλει την περίσσεια υγρασία του και να ξινίσει, δημιουργώντας στις μέλισσες διάρροια.

Αυτοφύεται σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Το μέλι της είναι  πολύ δυναμωτικό για ανθρώπους και μελίσσια, αφήνει όμως στο στόμα μιά υπόπικρη γεύση για αυτό και δεν αρέσει στον καταναλωτή.  Συνήθως ο μελισσοκόμος το αφήνει μέσα στην κυψέλη για τροφή των μελισσιών.

Χαρακτηριστικός καρπός κουμαριάς
Οι καρποί της τρώγονται και από αυτούς βγαίνει μυρωδάτο τσίπουρο.

Ταξιανθία κουμαριάς

Ταξιανθία της Κουμαριάς
Τα άνθη της έχουν ελαφριά χροιά πράσινου ή ροζέ χρώματος.

Ανθισμένη Κουμαριά
Είναι το μόνο δένδρο που γνωρίζω να έχει την ίδια εποχή άνθη και καρπούς ταυτόχρονα.